Cosmotheoros

Christiaan Huygens (1629-1695) was zonder twijfel een van de belangrijkste wetenschappers uit de zeventiende eeuw. Dankzij hem weten we dat Saturnus ringen heeft en dat het licht een soort golf is. Hij vond het slingeruurwerk uit en deed baanbrekend onderzoek op het gebied van kansberekening, muziekleer en zwaartekrachtleer. Hij berekende zelfs de snelheid van het licht.

Terwijl hij wetenschappelijke triomfen vierde, schreef Huygens in 1695 een intrigerende brief, getiteld Cosmotheoros, aan zijn broer, dichter en diplomaat Constantijn. Huygens beschrijft de laatste ontwikkelingen in de sterrenkunde, neemt de lezer in gedachten mee naar de andere planeten in het zonnestelsel, bespreekt de mogelijkheid van buitenaardse intelligente levensvormen, en speculeert over hun eigenschappen. En hij schrijft – in een tijd waarin de meeste mensen nog moeten wennen aan het idee dat de planeet Aarde niet het middelpunt van het universum is – over de planeten die er volgens hem moeten zijn maar die zelfs aan zijn superieure telescopen ontsnappen, omdat ze niet om de zon maar om andere sterren draaien.

Deze bijzondere en meeslepende tekst, die weliswaar over de macrokosmos gaat, geeft een diepgaande inkijk in de singuliere persoonlijkheid van een zo geniaal wetenschapper. Cosmotheoros heeft de tand des tijds begrepen én doorstaan.

Daphne Stam is theoretisch natuurkundige, gepromoveerd in planeetgerelateerd onderzoek en gespecialiseerd in onderzoek aan atmosferen van planeten bij de zon en exoplaneten. Ze woont met haar man en twee zoons in Voorburg, vlak bij het kleine landgoed Hofwijck, waar Huygens het boek Cosmotheoros grotendeels schreef.